Stress en de Menstruatiecyclus
Wanneer je lichaam aan fysieke of mentale stress blootstaat, geeft het belangrijke hormonen af, waaronder glucocorticoïden (zoals cortisol) en adrenaline via de bijnieren. De functie van beide stoffen is het vrijmaken van energiereserves en om ons lichaam voor te bereiden op een komende vecht- of vluchtsituatie. Terwijl niet-essentiële lichaamsfuncties vertragen, zoals ons immuunsysteem (1). De hypothalamus regelt zowel stress als de werking van ons voortplantingssysteem, dus het is niet verrassend om een verband tussen beide te vinden (2). Vanwege zijn uiterst belangrijke functie is het hormoongestuurde reproductiesysteem een van de meest gevoelige vitale functies die vrouwen hebben.
Stresssymptomen en waarom LadyComp je kan helpen bij het identificeren van stress
De eerste stap om stress onder controle te houden, is de symptomen van stress te kennen. Vaak is het erg moeilijk om de vroege tekenen die ons lichaam ons stuurt te interpreteren totdat we op het breekpunt zijn. En dit is waar de cyclus tracker binnenkomt. Een heel belangrijk teken van stress dat misschien niet meteen in je opkomt, zijn de veranderingen die je menstruatiecyclus doormaakt. Met de LadyComp herken je de tekenen van jouw individuele menstruatiecyclus en je kunt rekening houden met eventuele veranderingen! Dat kan je helpen bij te houden hoe jouw lichaam wordt beïnvloed door stress. LadyComp cyclus tracker geeft je alle informatie die je nodig hebt om veranderingen in je menstruatiecyclus waar te nemen die het gevolg kunnen zijn van stress. Door constante stress kan je ovulatie bijvoorbeeld aanzienlijk worden uitgesteld. Je kunt dit fenomeen live volgen met je LadyComp. Voor vrouwen die hun menstruatiecyclus niet volgen, is het slechts een vertraagde menstruatie. Stress kan je cyclus beïnvloeden met vertraagde ovulatie, geen ovulatie, langere cycli, een kortere luteale fase of gemiste menstruaties. LadyComp geeft je de mogelijkheid om gedurende een lange periode een dagboek bij te houden van de meest gevoelige vitale functies.
In een representatief onderzoek (2020) hieronder afgebeeld, van 1200 Daysy-gebruikers gaf 75% aan dat ze stressklachten identificeerden op basis van hun cycluscurve. Bovendien meldde 80% van de deelnemers dat Daysy hen heeft geholpen hun levenskwaliteit te verbeteren. Dit kan een eerste stap zijn in het bewust verminderen van stress.
Stress en je cyclus
Tijdens fasen van hoge stress waarbij hoge niveaus van cortisol worden geproduceerd door de bijnieren, is ook meer progesteron nodig als basis. De bijnieren zullen dan extra pregnenolon naar de cortisolroute leiden, waardoor de hoeveelheid die door de luteale cellen beschikbaar is voor progesteronproductie enorm wordt verminderd. Dit is de reden waarom stressvermindering en bijnierondersteuning essentieel zijn voor vrouwen met luteale fase of progesteron tekorten (3).
In een studie werd gekeken naar een groep vrouwen die zes maanden geen menstruatie hadden gehad. Ze ontdekten dat alle vrouwen verhoogde cortisolspiegels in het bloed hadden. Interessant is dat vrouwen in deze steekproef geen stress rapporteerden. (4). In de volgende studie volgde de helft van de vrouwen een programma voor stressvermindering om psychosociale stress te verminderen en de andere helft kreeg geen behandeling. Twintig weken later ontdekten ze dat 80% van de deelnemers aan het programma opnieuw begon te ovuleren, twee werden zwanger (5).
Een studie aan de Harvard Medical School in 2011 onderzocht 143 vrouwen die langer dan een jaar niet zwanger konden worden. De onderzoekers splitsten de aanwezigen in twee groepen: de ene groep kreeg een mind / body-programma en de andere niet. Het programma Vrouwen in het mind / body-programma had een zwangerschapspercentage van 55% vergeleken met 20% in de andere groep (6).
Behandeling
Stress is een onderdeel van het leven. Het belangrijkste is hoe je ermee omgaat. Over het algemeen is het beste wat je kunt doen om stressoverbelasting te voorkomen, bewust met je lichaam leven. Het ministerie van Volksgezondheid en Human Services heeft de volgende aanbevelingen (7):
Zorg goed voor jezelf
-
Slaap voldoende. Door voldoende te slapen kunt je herstellen van de stress van de dag. De meeste volwassenen hebben 7 tot 9 uur slaap per nacht nodig om zich uitgerust te voelen.
-
Eet voedzaam. 400 gram groenten en fruit. Gezonde vetten zoals avocado's, noten en zaden. Gebruik geen toegevoegde suikers. Je energie zal daardoor toenemen en je voelt je meer fit dan voorheen. Vitamine B-complex mn. B12 en magnesium ondersteunt stressreacties want je verbruikt deze stoffen veel meer tijdens stress (8).
-
Ga aan de slag. Lichaamsbeweging krijgen kan niet alleen helpen om je gespannen spieren te ontspannen, maar ook om je humeur te verbeteren. Onderzoek toont aan dat fysieke activiteit de symptomen van depressie en angst kan verlichten.
Kom je niet verder en heb je meer advies nodig?
Bekijk de mogelijkheden voor een consult met fertility expert en orthomoleculair therapeut Patricia Dijkema.
Bronnen
1) Schoen, M. & Loberg, K. Your survival instinct is killing you : retrain your brain to conquer fear, make better decisions, and thrive in the 21st century.
2) Rabin, D., Gold, P. W., Margioris, A. N. & Chrousos, G. P. Stress and reproduction: physiologic and pathophysiologic interactions between the stress and reproductive axes. Adv. Exp. Med. Biol. 245, 377–87 (1988).
3) Mc Culloch, F. Supporting the Luteal Phase With Integrative Medicine – Naturopathic Doctor News and Review. Fertility, Women’s Health (2012). Available at: http://ndnr.com/womens-health/supporting-the-luteal-phase-with-integrative-medicine/.
4) Brundu, B., Loucks, T. L., Adler, L. J., Cameron, J. L. & Berga, S. L. Increased Cortisol in the Cerebrospinal Fluid of Women with Functional Hypothalamic Amenorrhea. J. Clin. Endocrinol. Metab. 91, 1561–1565 (2006).
5) BERGA, S. L. & LOUCKS, T. L. Use of Cognitive Behavior Therapy for Functional Hypothalamic Amenorrhea. Ann. N. Y. Acad. Sci. 1092, 114–129 (2006).
6) Domar, A. D. et al. Impact of a group mind/body intervention on pregnancy rates in IVF patients. Fertil. Steril. 95, 2269–2273 (2011).
7) NIMH https://iontodri.com/12-scientifically-backed-ways-to-reduce-stress/
8) Stough, C. et al. The effect of 90 day administration of a high dose vitamin B-complex on work stress. Hum. Psychopharmacol. Clin. Exp. 26, 470–476 (2011).